Toepassing en bijwerking

Video

Opmerkingen

Welke maatregelen genomen moeten worden, is afhankelijk van of de medewerker wel of geen huidafwijkingen heeft.

MRSA-positieve medewerkers met huidafwijkingen

• Medewerkers bij wie MRSA is vastgesteld en die tevens een huidafwijking hebben, mogen niet werken op afdelingen waar patiënten aanwezig zijn.
• Op de dag dat bekend wordt dat de medewerker MRSA-positief is, worden meteen weer kweken afgenomen van keel, neus, wonden en andere huidafwijkingen.
• De behandeling met neuszalf en chloorhexidine vloeibare zeep wordt na het afnemen van de kweken direct gestart op de dag van de kweekuitslagen.
• Neuszalf moet 3x daags aangebracht worden in de behaarde neus: Zalf aanbrengen en direct de neus even dichtknijpen om de zalf goed over het neusslijmvlies te verdelen. Dagelijks moeten huid en haren gewassen worden met chloorhexidine vloeibare zeep .
• Op de 10e, 15e en 20ste dag worden controlekweken afgenomen. De werknemer mag de werkzaamheden pas hervatten als alle 3 sets controlekweken negatief zijn.

MRSA-positieve medewerkers zonder huidafwijkingen

• Medewerkers bij wie MRSA is vastgesteld en die geen huidafwijking hebben, mogen 2 dagen (48 uur) geen werkzaamheden verrichten op afdelingen waar patiënten verblijven.
• Op de dag dat bekend wordt dat de medewerker MRSA-positief is, worden meteen weer kweken afgenomen van keel en neus.
• De behandeling met neuszalf en chloorhexidine vloeibare zeep wordt na het afnemen van de kweken direct gestart op de dag van de kweekuitslagen.
• Neuszalf moet 3x daags aangebracht worden in de behaarde neus: Zalf aanbrengen en direct de neus even dichtknijpen om de zalf goed over het neusslijmvlies te verdelen. Dagelijks moeten huid en haren gewassen worden met chloorhexidine vloeibare zeep .
• Op dag 3 mag de medewerker weer werken op de afdeling (dus 2 dagen na bekend worden van de positieve kweekuitslagen).
• Op dag 5 zullen de kweekuitslagen van dag 1 bekend worden. Is 1 of meer hiervan positief, dan dient opnieuw een werkverbod te worden ingesteld. Vervolgens worden controlekweken afgenomen op de 10e, 15e en 20ste dag. De werknemer mag de werkzaamheden pas hervatten als alle 3 sets controlekweken negatief zijn.
• Zijn op de 5e dag de kweken van dag 1 negatief, dan mogen de werkzaamheden worden gecontinueerd. Wel dienen nog controlekweken te worden afgenomen op de 10e, 15e en 20ste dag. Ook hier geldt: Is 1 of meer hiervan positief, dan dient opnieuw een werkverbod te worden ingesteld.

De Werkgroep InfectiePreventie raadt aan de medewerker in ieder geval nog eenmaal te controleren, drie maanden na de laatste van de set controlekweken. Langduriger controle kan nodig zijn indien huidafwijkingen (bijvoorbeeld eczeem) aanwezig zijn. Wanneer behandeling met neuszalf en chloorhexidine vloeibare zeep steeds geen resultaat heeft, dient de medewerker te worden doorverwezen naar een terzake deskundig arts. 

Let op: Dit is slechts een richtlijn. Elk ziekenhuis heeft een specifieke MRSA-voorschriften. Raadpleeg bij twijfel altijd uw ziekenhuishygiënist!

Video

Opmerkingen

Soms worden ook antibiotica ingezet, indien de patiënt aan een van de volgende factoren voldoet:

• De patiënt heeft actieve huidlaesies en/of lichaamsvreemd materiaal (zoals katheters, intravasale lijnen, etc)
• De MRSA is in vitro ongevoelig voor mupirocine (zit in de neuszalf waarmee dragerschap in eerste instantie wordt behandeld)
• Eerdere dragerschapsbehandelingen hebben gefaald
• De MRSA bevindt zich uitsluitend op andere plaatsen dan de neus, zoals keel, perineum, of huidlaesies.

Welke antibiotica ingezet worden, is afhankelijk van het type MRSA. In het laboratorium kan worden onderzocht om welk type MRSA het gaat.

Opmerkingen

Bij de behandeling van MRSA-dragerschap (kolonisatie) worden meestal twee middelen ingezet. Elk van deze middelen kent haar eigen bijwerkingen:

Neuszalf

Van deze zalf wordt de neus een beetje vies, en soms blijft er wat schuim in de neus achter. Deze bijwerking is echter niet ernstig 

Shampoo en zeep

In deze shampoo en zeep zit chloorhexidine. De huid wordt hiervan droog, en indien een patiënt reeds eczeem of een andere huidaandoening heeft, kan deze verergeren door de shampoo en/of zeep.

Antibiotica

Bij de behandeling van een MRSA-infectie wordt meestal een antibioticum ingezet. De bijwerkingen van antibiotica vallen uiteen in drie categorieën:

1. Microbiologische bijwerkingen: Doordat het antibioticum ook de lichaamseigen bacteriën doodt, krijgen ziekmakende bacteriën of schimmels de kans de opengevallen plaatsen in te nemen. Hierdoor kan bijvoorbeeld diarree ontstaa omdat de darmen niet meer in balans zijn. Soms krijgen mensen aften of een koortslip door een schimmelinfectie van huid of slijmvliezen. Bij langdurig gebruik van een breedspectrum antibioticum kan een tekort aan vitamine B en K ontstaan. Deze vitamines worden namelijk door de normale darmbacteriën gemaakt. Een andere bijwerking is resistentie: Het micro-organisme wordt ongevoelig voor het antibioticum.
2. Overgevoeligheidsreacties: Bijvoorbeeld jeuk en huiduitslag. Deze zijn onafhankelijk van de dosis en kunnen ook al bij gebruik van kleine hoeveelheden ontstaan. Ze komen relatief vaak voor bij antibiotica uit de penicillinegroep. In zeldzame gevallen kan een ernstige overgevoeligheidsreactie ontstaan; een zogenaamde anafylactische shock. Dit komt echter zeer zelden voor. Als de patiënt ooit overgevoelig op een bepaald antibioticum heeft gereageerd, mag dit middel niet meer gebruikt worden. De patiënt dient de arts hiervan op de hoogte te brengen!
3. Toxische reacties: Deze kunnen van middel tot middel verschillen en zijn afhankelijk van de dosis. Een hogere dosis geeft méér klachten. Soms is een bepaald orgaan, zoals het gehoororgaan of de nieren, extra gevoelig voor een antibioticum.

Opmerkingen

Opnieuw MRSA krijgen kan verschillende oorzaken hebben:

• Het optreden van risicofactoren zoals wonden, operaties, antibioticagebruik
• Contact met MRSA-gekoloniseerde personen
• De MRSA kan ook ineens ergens anders vandaan komen, bijvoorbeeld varkens of vleeskalveren
• Na behandeling kan de patiënt of medewerker MRSA-vrij lijken, maar kan de MRSA bijvoorbeeld nog in de darm zitten. Van daaruit kan de MRSA vooral na antibioticumgebruik weer in de neus terechtkomen.

Opmerkingen

Een MRSA-dragerschap is voor iedereen hetzelfde en de behandeling dus ook. Het is dus niet zo dat het werkverbod van een arts eerder wordt opgeheven dan dat van een verpleegkundige, als zij allebei MRSA-positief zijn.